سخنان امام هفتم(ع) در زندان
سخنان امام هفتم(ع) در زندان
تعدادى از کتابهاى حدیث به اسـم (مسند) شناخته مى شـود, معمـولا مسند به کتابـى گفته مـى شـود که احـادیث آن بـا سنـد پیـوسته به رسـول خـدا(ص) بـرسـد.
بنابرایـن وقتى گفته مى شـود (مسند امام موسى بـن جعفر علیه السلام) مقصود کتابى است که احادیث آن را امام هفتـم علیه السلام با سند و به تـوسط آباء و اجداد خـود از رسول خدا(علیهم السلام) نقل کرده باشد.
مسنـد امام موسـى بـن جعفر علیه السلام مجمـوعه 59 حـدیث است که در سالهاى 180 تا 182 که امام در زندان سندى بن شاهک محبوس بودند, ابـوعمران مـوسـى بـن ابراهیـم مـروزى به دیـدار امام رفته و امـام ایـن احـادیث را بـراى او بیـان کـرده است.
ایـن احادیث از جهات گوناگـون داراى اهمیت فراوان است. زیرا اولا در زنـدان بیان شـده اند, ثانیا تمام احادیث آن مستنـد به پیامبـر اکـرم(ص) است مگر ایـن دوازده حـدیث 16 , 21 , 22 , 23 , 29 , 32 , 37 , 38 , 39 , 42 , 43 , 57 و ثـالثا محتـوى و مضمون بلند آنها مخصـوصا در موضـوعات اخلاقى سبب شده است که براى عمـوم مفید باشد. گرچه در کتابهاى رجالى از مذهب راوى ایـن احادیث بحثـى نشده است ولى از خود ایـن احادیث و با توجه به مسند بـودن آنها مى توان مذهب راوى را کشف نمود و بخـواست خـداونـد در شـرح ایـن احـادیث از آن بحث خـواهـم نمـود.
سنـد کتاب ایـن کتاب را شیخ ابـوالمکارم مبارک بـن محمـد بـن معمـر بادرایـى از ابوبکر احمد بن على بن حسـن طرeیثى از ابوعبدالله حسیـن بـن شجاع صوفى موصلى از ابوبکـر محمد بن عبدالله بن ابـراهیـم شافعى از ابـوعبـدالله محمـد بـن خلف بـن ابراهیم بن عبدالسلام مروزى و او از ابـوعمران مـوسى بـن ابراهیـم مروزى و او از امام هفتم(ع) نقل کرده است. این کتاب با کوشش آقاى محمد حسیـن حسینى جلالى مکررا در ایران و بیروت چاپ شده است.
احادیث :
ـ موسى بن ابراهیم مروزى گوید:
مـوسى بن جعفر(ع) به مـن خبر داد, از پدرش جعفر بن محمد, از پدرش محمد بـن على, از پـدرش علـى بـن الحسیـن, از پـدرش حسیـن بـن علـى, از پـدرش علـى بـن ابیطالب(علیهم السلام) که فرمود:
رسـول خدا(ص) حدیث گفت مرا: (کسى به سـن بلـوغ نرسید مگر آنکه مرتکب خطایى شده است مگر عیسـى بـن مریم و مادرش مریـم, و یحیى فرزند زکریا درود خدا بر آنان).
ـ رسـول خـدا صلـى الله علیه و آله فـرمـود: (کسـى که صبح کنـد و چیزى غیر از خـداونـد بزرگتـریـن همت او بـاشـد از خـدا نبـاشد).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (کسى که حدیثـى را از مـن نقل کند در حالیکه مى داند آن دروغ است او یکى از دروغگویان است).
ـ متـاءسفـانه حـدیث چهارم از اصل کتـاب سـاقط شـده است.
ـ رسـول خـدا(ص) نهى کـرد از آنکه مـردى بیـن پـدرى و فـرزنـدش بنشینـد.
ـ رسـول خـدا(ص) فـرمـود: (بـر هـر مسلمـانـى روز جمعه سه چیز لازم است: غسل, مسواک, بوى خوش).
ـ رسـول خدا(ص) از صداى آرام انسان خـوشـش مىآمد, و از کسـى که فریاد بلند دارد بدش مىآمد.
ـ رسـول خـدا(ص) از فحـش دادن به روزهـا و سـاعتها و بـاد و خـورشیـد و ماه و ستارگان نهى نمود.
ـ رسـول خـدا(ص) فـرمـود: (عجب عمل هفتـاد سـال را از بیـن مـى برد).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هر کـس به رزق اندک از خدا راضـى باشد خـداوند به عمل اندک از او راضى باشد).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (اگر دوست دارید نمازتان افزون گردد خـوبانتان را مقدم بدارید).
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (قاضـى عادل نخستیـن کسـى است که به بهشت فرا خـوانده مى شود).
ـ آمـدن رسـول خـدا بـا بـوى خـوش شنـاخته مـى شد.
ـ رسـول خـدا(ص) فـرمـود: (اطاعت کسـى در نافـرمانـى خـداى عزوجل جایز نیست).
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (هر کـس خـود را فرزند غیر پـدرش بـداند روز قیامت با مشرکان محشـور مى گردد.) ـ على(ع) فرمـود: (تـوانگرى یاور خـوبى بر اطاعت خدا است).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هر گاه خـدا بنده اى را دوست بـدارد گرفتارش مـى کند تا تضرع او را بشنود).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هر کـس ایمان به خدا و روز آخر دارد ...), متاءسفانه بقیه این حدیث از بین رفته است.
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (هر کـس بـر سـر راه مسلمانان آنان را اذیت کنـد لعنت ملائکه بر او واجب است).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هر گاه یکـى از شما برادرش را دوست مى دارد نام و کنیه و لقب و نام قبیله او را سـوال کنـد). ـ علـى(ع) فـرمـود: (اشـاره هنگـام هلال ناپسند است).
ـ علـى(ع) فرمـود: (کسـى که بر نمازهاى پنجگانه به جماعت محافظت کند جزء غافلان نوشته نشود).
ـ على(ع) فرمـود: (کسـى که نزد مردم تـوریه مى کند به چیزى که خداوند خلاف آن را مى داند خدا نزد مردم خوارش خواهد کرد).
ـ رسول خدا(ص) فرمود:
(شیطان هر گـونه تلاشـى را علیه انسان انجام مـى دهـد و وقتـى بر او غلبه کرد در مـال او عمل مـى کنـد و هـرگز نمـى گذارد چیزى را در اطـاعت خـدا انفـاق کند).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (کسـى به شیeان نزدیک نشد مگر آنکه از خـدا دور گردید.
) ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (با زنان مشـورت کنید و آنان را مخالفت کنید که در مخالفت آنان برکت است, و براى خنثـى عقل نیست و براى متکبر درشت خـو عقل نیست).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (خداى رحمت کند کسـى که سخنى مـى گـوید تا بهره اى از آن ببرد یا سکوت مى کند تا سالم بماند).
ـ رسـول خدا(ص) فرمود: (خـوبى کـن به کسى که اهل آن است و کسى که اهل آن نیست, چـون اگـر او اهل نیکـى نیست تـو اهل آن مـى بـاشـى).
ـ علـى(ع) فـرمـود: (مصـافحه دوستـى را نگه مى دارد).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هر که بگـوید: لا اله الا الله اءحدا صمدا لم یلد و لـم یـولد و لـم یکـن له کفـوا اءحـد, خدا چهل هزار هزار حسنه براى او مـى نـویسد).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هر گاه عرب عمامه خود را بیندازد عزت خـود را انداخته است).
ـ علـى(ع) فـرمـود: (مردمـى بیایند که به وسیله قـرآن با شما مجادله کننـد پـس آنـان را به سنت بگیـریـد, زیـرا اصحـاب سنت به کتـاب خـدا آشنـاتـرنـد).
ـ رسول خدا(ص) فرمود: (هر کـس به دیـن دوست خود است, پـس هر کدام شما ببیند با چه کسى دوست مى شود).
ـ حسـن و حسیـن(علیهماالسلام) جایزه هاى معeویه بـن ابـى سفیان را نمـى پذیرفتنـد.
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (هر کـس از شما مـى خـواهـد حجامت کنـد روز شنبه حجامت کند). ـ رسـول خدا(ص) فرمود: (به هر کـس اذن براى دعا داده شـود درهاى رحمت به رویـش گشوده شود).
ـ علـى(ع) فرمـود: (فال بـد به کسـى که تـوکل بـر خـدا کند آسیب نمـى رسانـد).
ـ مردى را نزد علىآوردند که به خداوند تـوهیـن کرده بـود, على علیه السلام فرمود: (او را بکشیـد, و هـر کـس پیامبـران خـدا را ناسزا گـویـد نیز او را بکشیـد).
ـ علـى(ع) فـرمـود: (پیامبرى از پیامبـران ـ که به او عزیر گفته مـى شـد ـ گفت: پروردگارا, منزهى, شاءن تو چه بزرگ و چه شگفت است! ابتداى تـو از چه بـوده است؟
سپـس (به عنـوان پشیمانـى از سـوال خود) عزیر مقـدارى خاک برداشته بر دهان خـود ریخت. خداوند عزوجل به او وحى نمود: اى عزیر, دخالت در کار مـن نمودى, به عزت و جلال خود سوگند که نام تو را از دیوان انبیاء محو مى کنـم, پـس تو همراه آنان ذکر نمى شوى). 1
ـ رسول خدا(ص) فرمود: (نپرداختـن دستمزد کارگر از گناهان کبیره است). ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (هر گاه خـداوند براى کسـى خیر بخواهد او را در دیـن فقیه, و بیناى به عیـوب خـویـش مـى گـردانـد, و زاهـد در دنیـایـش قـرار مـى دهـد).
ـ علـى(ع) فـرمـود: (از نشـانه هاى نزدیکـى قیامت جذام و شیـوع بـواسیـر و مـرگ ناگهانى است).
ـ از امیرالمومنیـن(ع) حکـم مردن موش در چاه سـوال شد, فرمود: (چهل دلـو از آن کشیده مى شود.) ـ رسـول خدا(ص) فرمود: (هر کـس درباره قدر صحبت کند روز قیامت آن را از او سوال مـى کنند, و هـر که صحبت نکنـد روز قیامت از او سـوال نشـود).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (هیچ پـدرى فرزندش را به بهتر از ادب نیک تعلیـم نداده است).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (گروهى روز قیامت دوست دارند که از ثریا سقـوط مى کردند اما امیر بر چیزى نمى شدند).
ـ رسـول خـدا(ص) فـرمـود: (دعاى سه گروه رد نمـى شود: پیشـواى عادل, روزه دار تا آنکه افطار کند, دعاى مظلوم).
ـ رسـول خـدا(ص) فـرمـود: (هـر که بگـویـد مـن عالـم هستـم او جاهل است).
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (هر که بگـویـد مـن در جهنمـم پـس او در جهنـم است). ـ رسول خدا(ص) فرمود:
(بهترین اخلاق مومنان عفو است).
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (امام به هر کـس حد بزند همان حـد کفاره گناه اوست).
ـ رسـول خدا(ص) فرمود: (هر که برادر مسلمانـش را عفو کند خدا او را عفو کند).
ـ رسـول خدا(ص) فرمـود: (خـداى متعال گـوید: بهشت بر کسـى که چشمانـش را بگیرم واجب است). ـ رسول خدا(ص) فرمود:
(بهتریـن زنان کسـى است که هر گاه چیزى به او داده شـود شکر کنـد و هر گاه منع شود صبر کند).
ـ رسـول خـدا(ص) محلل و کسـى که بـراى او محلل انجـام شـود را لعنت کرده است.
ـ رسـول خـدا(ص) فـرمـود: (هر گاه کسـى از شما در حال نماز باشـد و زنـى او را بخواند پس باید او را اجابت کند).
ـ علـى(ع) فرمـود: (روز جمعه یک دینار صدقه بده, رسـول خدا(ص) ایـن را پیـش از جمعه از ما مى خواست).
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (ایمان شناخت به قلب و اقرار به زبان و عمل به انـدام است).
ـ رسـول خـدا(ص) فرمـود: (ایمان ندارد مگر آنکه ایمان به چهار چیز داشته باشد: شهادت دهد که خدایى غیر از الله نیست, او تنهاست و شریکى ندارد, و مـن رسول خدا هستـم که مرا به حق مبعوث کرده, و ایمان به قدر داشته باشـد چه خیر یا شر آن. و ایمـان به مبعوث شـدن پـس از مـرگ داشته بـاشد). 2
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پى نوشت ها:
البته منظور ایـن نیست که اگـر خانـم ها نظرخـوب و درستـى دادنـد مخـالفت کنیـد. بلکه به دلیل علاقه به همسـر از وظایف الهى کـوتـاهـى نکنیـد و قـدرت نه گفتـن به زن و همسر را داشته باشید.
1ـ از ایـن حـدیث استفاده مـى شـود که تفکر در ذات خدا جایز نیست و تنها باید در اوصاف و افعال خدا بحث نمود .
2ـ همه احـادیث ایـن کتـاب مثل سنـد اول از امـام کـاظم(ع) تـا رسـول خـدا یا امیرالمومنین (علیهما السلام) سند متصل دارند, و ایـن سند طلایى (سلسله الذهب) در همه آنها تکـرار شـده است, و مـا فقط به تـرجمه متـن احـادیث اکتفـا کـردیـم